Een beeldhouwsteen uitkiezen

Het uitkiezen van een beeldhouwsteen is een van de eerste stappen die je zet op weg naar een beeld. Wie beroepsmatig met steenbewerking te maken heeft, of al veel ervaring heeft met het bewerken van steen, weet welke stenen welke eigenschappen en bijzonderheden hebben. Niet elke steen is voor elk project of elke vorm geschikt. Wie nog weinig of geen ervaring heeft, kan zich laten adviseren, bv. door het team van de Beeldhouwwinkel, of eerst even verder lezen:

Er zijn meerdere manieren om tot de keuze voor de juiste steen te komen. Een voor de hand liggende is: ga op je gevoel af. Zie je een steen die je mooi vindt, die je aanspreekt, of waarvan vorm, kleur of structuur je interesse wekken, laat je daar dan door leiden. Daarna is het dan nog zaak om het voor deze steen geschikte gereedschap te kiezen, en bij jezelf na te gaan wat je uit de steen zou willen laten ontstaan. Maar je kunt ook gewoon beginnen, en intuïtief volgen waarheen de steen je leidt. Goed of fout bestaat hierbij niet: je ontmoet vanzelf de uitdagingen die bij de ingeslagen weg horen. En je zal zelf merken waar en hoe de steen grenzen stelt of juist ook mogelijkheden aangeeft. Dat is een open proces van beweeglijkheid: als er een stuk afbreekt of wanneer je ergens ‘teveel’ materiaal hebt weggeslagen, kun je daar over in blijven zitten, of je kunt gewoon op de nieuw ontstane situatie ingaan!

Maar misschien heb je ook al een bepaalde voorstelling van wat je graag zou willen maken, of heb je zelfs al een klein modelletje gemaakt van klei of gips. Dan kan je van tevoren al veel gerichte vragen stellen, zoals hoe groot je het beeld wilt maken, hoe lang wil en kan je er aan werken, welk gereedschap heb je al, etc. Hieronder hebben we een vragenlijst opgesteld dat behulpzaam kan zijn bij het kiezen van een beeldhouwsteen:

• Werk je liever spontaan en snel, of kun je ook het geduld opbrengen om een vorm uit een harde steen te laten ontstaan, wat vaak een langzaam proces is?
• Doe je mee aan een weekendcursus en wil je aan het einde daarvan een voltooid beeldhouwwerk mee naar huis kunnen nemen?
• Wil je met de hand of machinaal werken?
• Hanteer je graag beitel en klopper, of gaat je voorkeur uit naar raspen en schuurpapier?
• Wil je graag een groot of een klein beeldhouwwerk maken?
• Heb je een bepaald idee of zelfs een model dat je in steen wil overbrengen, en zijn er dan speciale eisen die het bewerken van de steen stelt? Wil je bv. heel gedetailleerd (filigrein) werken?
• Als je al gereedschap hebt: kun je daarmee aan de slag voor je project, en voor welke steensoorten en hardheden is het geschikt? Ben je bereid in ander gereedschap te investeren wanneer blijkt dat dat nodig is voor wat je wilt?
• Hoe wil je het oppervlak van je steen uiteindelijk hebben? Moet het bv. te polijsten zijn?
• Is de steen bedoeld voor binnen of voor buiten?
• Heel belangrijk: hoeveel kilo steen kun je zonder hulp verplaatsen? Welke hulpmiddelen of helpers heb je als je een steen niet zelfstandig verplaatsen kan?

Beeldhouwen leren: met harde of met zachte steen?

Als het beeldhouwen in steen nog nieuw voor je is, zou je je kunnen afvragen of het wellicht zinvoller is om met een zachte steensoort te beginnen. Bij de Beeldhouwwinkel zeggen we liefst: kies de steen die jou aanspreekt! En ga dan met plezier en geduld aan het werk. Want uiteindelijk kan iedereen, de beroeps zowel als de beginner, met elke steen werken. Het is goed mogelijk dat een zachte steensoort het voor jou makkelijker maakt om te beginnen, omdat het bewerken minder kracht kost, sneller gaat en doorgaans minder technische vaardigheid vraagt. Vermoedelijk zie je dan ook sneller de resultaten. Maar als je nou gewoon zin hebt in een “harde brok”, laat je die zin dan niet ontnemen! Let er alleen op dat je het geschikte gereedschap gebruikt – en heb geduld!